Veel bewoners van Oud Zuid worden overvallen door bouwplannen van hun buren of een projectontwikkelaar, waarbij ze nogal eens het akelige gevoel krijgen dat de gemeente/het stadsdeel wel erg gemakkelijk een vergunning verleent en aan bezwaren van derden en aan risico’s voorbij wandelt. Omdat er zoveel buurtbewoners te maken krijgen met dit soort ontwikkelingen, wordt aan leden van de Initiatiefgroepen regelmatig gevraagd om de gang van zaken rond de zgn. ‘Bezwaarschriftencommissies’ eens te beschrijven en op de website te publiceren. Met bijgaand stuk komen we tegemoet aan deze behoefte.
Indienen bezwaarschrift
Ben je het niet eens met bouwplannen naast je of boven je hoofd, dan kun je bij het stadsdeel (SD) een bezwaarschrift indienen. Daarin beschrijf je waarom je het niet eens bent met de vergunning en verzoek je het bestuur van het stadsdeel om het besluit te herzien, in te trekken, van voorwaarden te voorzien of alsnog te motiveren etc.
Uitnodiging hoorzitting
Het bezwaarschrift wordt in handen gesteld van de Bezwaarschriftencommissie, die je uitnodigt voor een hoorzitting en vervolgens je klacht of bezwaren beoordeelt. De commissie brengt advies uit aan het Dagelijks Bestuur (DB) van het stadsdeel. Het DB neemt in zijn wekelijkse vergadering een besluit en deelt dat schriftelijk mee aan de bezwaarmaker.
De Bezwaarschriftencommissie
Een Bezwaarschriftencommissie bestaat (doorgaans) uit twee leden: een voorzitter en een secretaris. Ze zijn ambtenaren van de gemeente of het stadsdeel. Het zijn dus geen onafhankelijke buitenstaanders. Ze zijn niet betrokken geweest bij de besluitvorming (over de vergunningverlening) in jouw zaak. De Bezwaarschriftencommissie ontvangt je voor de hoorzitting op het Stadsdeelkantoor. Aanwezigen daarbij:
- De Commissie: voorzitter en secretaris;
- Jij als zgn. bezwaarde of eiser;
- De ambtenaar die de vergunning heeft verleend en dossier houdt (jouw zaak heeft behandeld). Hij is namens de gemeente/het stadsdeel de ‘verweerder’ die zich tegen jouw eisen moet verdedigen;
- De buurman/buurvrouw of projectontwikkelaar aan wie de vergunning is verleend. Hij/zij is uiteraard belanghebbende en geldt als de ‘vergunninghouder’, maar is uitdrukkelijk géén partij in dit geding. Het gaat immers puur tussen jou en de gemeente/het stadsdeel.
- Eventuele adviseurs van een van de partijen; bv iemand van Waternet, de advocaat of de aannemer van de vergunninghouder. Ook jij kunt je laten bijstaan, maar nodig is dat niet. De zitting is openbaar en je kunt mensen vragen aanwezig te zijn. Van deze mogelijkheid wordt veel gebruik gemaakt.
Gang van zaken hoorzitting
Bij het begin van de zitting stelt de voorzitter twee vragen: (1) of je bezwaar hebt dat zij de zaak behandelen en het DB van het stadsdeel zullen adviseren en (2) of je bezwaar hebt dat de behandeling op een geluidsbandje wordt opgenomen. Je kunt vragen de opname toegestuurd te krijgen.
Dan vraagt de voorzitter of mediation nog nuttig zou kunnen zijn. Dat hoort ook nadrukkelijk tot de opdracht van de commissie. Vaak is dit een gepasseerd station. Geef dat dan ook duidelijk aan, als je dat vindt.
Vervolgens krijg je gelegenheid je bezwaarschrift toe te lichten. Er is alle gelegenheid om je verhaal naar voren te brengen. Het is raadzaam het vooraf op schrift te stellen en een kopie bij de secretaris achter te laten. De commissie kan vragen stellen ter verduidelijking.
De ambtenaar die de vergunning heeft verleend krijgt gelegenheid om op je bezwaren in te gaan en het besluit te verdedigen tegen je ingebrachte bezwaren. Houd daarbij scherp in de gaten of hij adequaat op je bezwaren ingaat. De commissie zelf doet dat doorgaans niet. Wees er zelf alert op dat je argumenten goed overkomen.
De volgende stap is doorgaans een gedachtewisseling tussen jou en/of je adviseur en de commissie, resp. de betrokken ambtenaar.
Aan het slot vertelt de voorzitter het verdere verloop van de procedure en geeft aan wanneer je de uitspraak kunt verwachten.
Advies Bezwaarcommissie
De BC stelt een advies op voor het DB van het stadsdeel. Dat duurt een aantal weken. Dan volgt intern overleg op het stadsdeel, gericht op de vraag of het advies wordt overgenomen. Dat is meestal het geval, maar vergt toch de nodige tijd. Vervolgens wordt een concept-besluit opgesteld dat wordt geagendeerd voor de vergadering van het DB. In het algemeen volgt het DB het advies van de commissie. Tot slot is er de administratieve afronding van een en ander en volgt de berichtgeving aan de bezwaarmaker.
Kanttekeningen bij de procedure
Het stadsdeel heeft het erg druk met de verwerking van de vele bezwaarschriften. Er is veel verzet tegen de vele (ver)bouwplannen en tegen de gang van zaken rond de verlening van vergunningen. Vele malen per week komen de bezwaarschriftencommissies bij elkaar om bezwaarmakers te horen. Heel vaak verlaten deze de bijeenkomsten met de onbevredigende indruk dat er onvoldoende begrip was voor hun zorgen.
Bezwaarcommissie niet onafhankelijk
Vaak wordt erop gewezen dat de samenstelling van de commissie niet onafhankelijk is. Het zijn ambtenaren van de gemeente. Het beeld van de slager die zijn eigen vlees keurt dringt zich op. In vroegere jaren bestond de commissie uit leden die onafhankelijk waren van de gemeente. Onder de vorige burgemeester is dat veranderd. Een achteruitgang in de zuiverheid van de procedure. Voor echte onafhankelijkheid moet je in een volgende fase een slag verder, naar de bestuursrechter!
De hoorzitting wordt voorbesproken
De hoorzitting wordt doorgaans ambtelijk voorbereid tussen de commissie en de behandelende ambtenaar. De vergunning houdende buur/projectontwikkelaar of hun vertegenwoordiger kan daar ook bij zijn. Dit speelt zich af buiten de waarneming van de bezwaarmaker. Wie hier kritisch naar kijkt kan zich afvragen of hier de zitting niet wordt voorgebakken/geregisseerd. Wordt hier niet naar een resultaat toegewerkt? Deze terechte argwaan heeft ook alles te maken met het feit dat echte onafhankelijkheid van de commissie ontbreekt; het zijn toch collega’s die elkaars werk beoordelen. Ook binnen het ambtelijk apparaat is niet iedereen gelukkig met deze constructie, die bij burgers veel vragen en twijfels oproept.
Tips voor bij de hoorzitting
Blijf tijdens de zitting kalm en houd goed in de gaten waar het in de kern om draait. Jouw belangen zijn veronachtzaamd en worden geschaad. Ga niet rechtstreeks in discussie met je opponent, die is daar geen partij.
Een praktische tip: kies een goede plaats in de vergaderruimte. Ga tegenover de voorzitter zitten. Je kunt dan gemakkelijker goed en direct met hem communiceren. Let erop dat bij de vrije gedachtewisseling de vergunning-houdende opponent niet te veel ruimte krijgt of neemt.
Bij afwijzing staat beroep open bij de rechtbank
Wanneer het bezwaarschrift wordt afgewezen dan staat een beroep daartegen open bij de Bestuursrechter van de Rechtbank Amsterdam. Ook voor die procedure heb je geen advocaat nodig. Je betaalt alleen griffierecht, thans € 174,-
Amsterdam, oktober 2019.
Initiatiefgroep Bouwwoede Oud Zuid en Oud West.