De fractie van Groen Links van Stadsdeel-West heeft vragen gesteld over hoe de gemeente de zogeheten ‘bekendmakingen’ communiceert aan de burger.
Die communicatie gaat louter digitaal, is niet eenvoudig te vinden en vaak onvolledig. Zodoende wordt de niet-geïnformeerde burger regelmatig verrast door hem onbekende besluiten. Het vereist tijdrovende training om achter alle informatie te komen.
Jammer dat de antwoorden van de gemeente op de expliciete vragen regelmatig nietszeggend zijn. Hier de vragen en de antwoorden:
Vragen van bewoners over de wijze van bekendmaken
Naar aanleiding van: Vragen van bewoners over de rechtsgeldigheid van publicaties op de gemeentelijke site “bekendmakingen”; het soms niet kunnen vinden van vergunningen op bekendmakingen wegens missende zoek-categorieën; het verschil tussen diverse bekendmakingssites (oa overheid.nl, Staatscourant, bekendmakingen Amsterdam) en apps (bijvoorbeeld OmgevingsAlert en “Over uw buurt”), hun rechtsgeldigheid en betrouwbaarheid.
De fractie van GroenLinks heeft de volgende vragen:
Waar bij de vragen ‘gemeente’ staat worden alle bevoegde gezagen binnen de gemeente bedoelt zoals de burgemeester, het college, het dagelijks bestuur, de gemeenteraad, vervoersregio, waterschap, etc. dit inclusief uitvoerende instanties zoals de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied die bepaalde taken uitvoert namens bijvoorbeeld het college.
1. Vraag:
Op welke rechtsgeldige plekken publiceert de gemeente alle te publiceren besluiten (op basis van wetgeving of anderszins)?
Antwoord:
De gemeente publiceert op diverse manieren een heel scala aan soorten besluiten. Daarom wordt eerst ingegaan op deze diversiteit aan besluiten.
Een besluit is een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende een publiekrechtelijke rechtshandeling. De Algemene wet bestuursrecht (Awb), waarin de term een kernbegrip is, definieert besluit in artikel 1:3. Deze wet geeft regels voor de voorbereiding, de motivering en de bekendmaking van besluiten, en voor bezwaar en beroep tegen besluiten. Onder dit begrip vallen beschikkingen en besluiten van algemene strekking. Mondelinge beslissingen zijn dus geen besluiten. Wél kan een mondelinge beslissing (kort) daarna op schrift gesteld worden, zodat alsnog een besluit ontstaat, zoals bij spoedeisende bestuursdwang gebeurt.
Een beschikking is een overheidsbesluit in een concreet geval, bijvoorbeeld een beslissing op de aanvraag van een omgevingsvergunning. Dit geval kan zich ook beperken tot maar één belanghebbende, zoals een bestuursdwangbesluit voor het verwijderen van een fiets of het verlenen van een parkeervergunning. Beschikkingen gericht aan één (of een beperkt aantal) rechtspersoon worden meestal per brief toegezonden of op een andere geschikte manier bekendgemaakt (zoals een beschikking op een te verwijderen fiets) Een besluit van algemene strekking is daarentegen een beslissing die niet is gericht op een individu of een concreet geval, maar gevolgen heeft voor een groep gevallen. Voorbeelden van besluiten van algemene strekking zijn een verordening of een bestemmingsplan. De kunnen worden genomen door bijvoorbeeld de gemeenteraad, het college of het dagelijks bestuur (in mandaat namens het college). Er zijn echter ook beslissingen die geen besluiten zijn, maar daarmee voor wat betreft de bevoegdheid tot het instellen van bezwaar of beroep in de Awb wel worden gelijkgesteld. Zo is een beschikking tot afwijzing van een verzoek tot het geven van een beschikking (aanvraag) (art. 1:3 lid 2 Awb) gelijkgesteld met een besluit. Verder wordt ook voor bezwaar en beroep ‘de schriftelijke weigering een besluit te nemen’ gelijkgesteld met een besluit. Daarnaast kan men ook bezwaar en beroep instellen tegen de fictieve weigering (het niet tijdig nemen) van een besluit op grond van art. 6:2 sub b. Awb.
De gemeente stelt ook regels vast door middel van zogenaamde algemeen verbindende voorschriften (a.v.v.). De bevoegdheid hiertoe is altijd op een wet in formele zin gebaseerd, zoals de Grondwet of de Gemeentewet. Een voorbeeld is de Algemeen Plaatselijke Verordening (APV). De wettelijke grondslag hiervoor is artikel 147 en/of 149 van de Gemeentewet. Daarbuiten vallen de beleidsregels (art. 1:3 lid 4 Awb.): deze worden ‘bij besluit’ (art. 1:3 lid 4 Awb) van het bestuursorgaan vastgesteld (art. 4:81 Awb). Ze hebben betrekking op de door het bestuursorgaan uit te oefenen taken.
De gemeente publiceert raadsbesluiten op: https://amsterdam.raadsinformatie.nl/dashboard
De gemeente publiceert burgemeestersbesluiten op: https://www.amsterdam.nl/bestuur-organisatie/college/burgemeester/ en op https://www.amsterdam.nl/wonen-leefomgeving/veiligheid/sluitingen/
De gemeente publiceert collegebesluiten op:
https://www.amsterdam.nl/bestuur-organisatie/college/
De dagelijks bestuur van stadsdeel West publiceert besluiten op: https://www.amsterdam.nl/bestuur-organisatie/stadsdelen/stadsdeelwest/db-west/besluiten2019/
De gemeente publiceert kennisgevingen en bekendmakingen van de gemeente Amsterdam op
https://www.amsterdam.nl/nieuws/kennisgevingen-bekendmakingen.
Dit zijn bijvoorbeeld aanvragen voor vergunningen en ontheffingen en besluiten hierover, algemene mededelingen van de gemeente of inspraakmogelijkheden. Daarnaast worden bekendmakingen en besluiten van de gemeente Amsterdam gepubliceerd op
https://www.overheid.nl, ieder geval wanneer de wet dit voorschrijft.
De kennisgeving van de terinzagelegging van een ontwerpbestemmingsplan en de bekendmaking van de vaststelling van een bestemmingsplan worden binnen de gemeente conform artikel 3.8 Wet ruimtelijke ordening gepubliceerd in de Staatscourant:
(https://www.officielebekendmakingen.nl/staatscourant).
Omdat de Staatscourant een koppeling heeft met de gemeentelijke website https://www.amsterdam.nl/nieuws/kennisgevingen-bekendmakingen/ wordt ook daar gepubliceerd. Daarnaast worden zowel het ontwerp- als het vastgesteld plan beschikbaar gesteld op https://www.ruimtelijkeplannen.nl. Dat is ook een vereiste uit artikel 3.8 Wro. Hier staan ook andere ruimtelijke regels en beleid van de gemeente.
Via de internetsite van de gemeente worden veel beleidsstukken ontsloten, zie bijvoorbeeld de welstandsnota op https://www.amsterdam.nl/wonen-leefomgeving/welstand/. Het betreft echter dan niet de formele bekendmaking in de zin van de Awb. Dat vindt plaats als het besluit daadwerkelijk is genomen.
De Vervoerregio Amsterdam maakt de verordeningen, regelingen en beleidsregels digitaal bekend via Overheid.nl in het blad ‘Gemeenschappelijke Regelingen’.
Waternet werkt namens Waterschap Amstel, Gooi en Vecht1 en de gemeente Amsterdam. Waternet verstrekt vergunningen voor het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Amsterdam. En voor het dagelijks bestuur van stadsdeel Centrum. Informatie hierover is te vinden op https://www.waternet.nl/serviceen-contact/vergunningen-en-meldingen/bekendmakingen/ en op https://www.amsterdam.nl/actueel/bekendmakingen/bekendmakingen / en op https://www.overheid.nl.
De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied publiceert besluiten via: https://odnzkg.nl/werkvelden/bouw/bekendmakingen.
2. Vraag:
Worden op de site “ bekendmakingen ”van de gemeente alle te publiceren besluiten (op basis van wetgeving of anderszins) gepubliceerd? Zo nee, welke niet en waarom die niet?
Antwoord:
Zie het antwoord op vraag 1.
3. Vraag:
Geldt dit ook vergunning aanvragen?
Antwoord:
Nee. De hoofdregel is dat de aanvraag volgens de Awb (algemene wetgeving) niet hoeft te worden gepubliceerd. Bijzondere wetgeving schrijft in enkele gevallen voor dat aanvragen wel moeten worden gepubliceerd. Daarnaast worden veel aanvragen door de gemeente gepubliceerd, zonder dat dit wettelijk verplicht is. De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) kent bijvoorbeeld een uitzondering op de algemene wetgeving van de Awb. De Wabo kent twee typen voorbereidingsprocedures: 1.De reguliere voorbereidingsprocedure 2.De uitgebreide voorbereidingsprocedure Zowel de reguliere als de uitgebreide voorbereidingsprocedure heeft als basis de Algemene wet bestuursrecht (Awb). De Wabo geeft vervolgens aanvullingen. In artikel 3.8 Wabo is opgenomen dat bij de reguliere voorbereidingsprocedure de aanvraag wordt gepubliceerd. Deze wettelijke verplichting geldt niet voor de uitgebreide voorbereidingsprocedure, maar de aanvraag voor een omgevingsvergunning wordt binnen Amsterdam altijd gepubliceerd. Als het een uitgebreide procedure vanuit de activiteit afwijken bestemmingsplan betreft, dan wordt deze ook in de Staatscourant (https://www.officielebekendmakingen.nl/staatscourant) en op https://www.ruimtelijkeplannen.nl gepubliceerd.
4. Vraag:
Indien en voor zover de gemeente op grond van bijvoorbeeld de Awb de vergunnings aanvraag en/of het vergunnings-besluit niet altijd hoeft te publiceren (omdat zij daartoe beleidsvrijheid heeft) kunt u aangeven welke leidraad Amsterdam hanteert voor het wel of niet openbaar publiceren van de aanvraag? De afgelopen weken zijn er meerdere raadsfracties geweest die vragen hebben gesteld naar aanleiding van de veranderingen bij https://www.amsterdam.nl/actueel/bekendmakingen/bekendmakingen/ .
Antwoord:
Inzake de beantwoording van deze vraag verwijzen we naar de informatie die hierover aan de gemeenteraad zal worden verstrekt. Wij stellen u hiervan op de hoogte.
Waar Waternet de taken namens het waterschap AGV uitvoert is buiten deze beantwoording gelaten. Waterschappen zijn aan te merken als functioneel bestuur en dus niet als binnen de gemeente beoordeeld.
5. Voor horeca worden niet alle aanvragen gepubliceerd. Wel bij aanvragen waar nog nooit horeca heeft gezeten, bij uitbreiding of bij een nieuw terras, als een exploitatie wijzigt, of bij politiek gevoelige aanvragen. Besluiten worden alleen gepubliceerd wanneer het stadsdeel hier een gegronde reden voor heeft. Wilt u informatie over mogelijke horeca-aanvragen, die niet gepubliceerd zijn, bel dan 14020.
Onderstaande aanvragen worden wel altijd gepubliceerd:
Aanvragen voor nieuwe horecalocaties
Aanvragen voor uitbreiding of bij een nieuw terras
Wijziging van de exploitatie (bijvoorbeeld van dag naar nachtzaak of van restaurant naar café)
Politiek gevoelige aanvragen
Verlengingsaanvragen van bestaande zaken worden niet gepubliceerd. Dit geldt alleen in de gevallen dat er geen sprake is van klachten, overlast dan wel andere handhavingskwesties. In alle andere gevallen vindt wel publicatie plaats.
Er is recent ook op het niveau van de gemeenteraad aandacht ontstaan voor publicaties van met name horeca-aanvragen. Naar aanleiding hiervan is besloten om de hierboven omschreven stedelijke lijn aan te passen en over te gaan tot publicatie van alle horeca-aanvragen en besluiten. Beperkte publicatie past niet meer in het huidige tijdvak van transparantie en openbaarheid. Tevens sluit deze nieuwe werkwijze goed aan bij het speerpunt van het college van B&W om het actief openbaar maken van informatie te borgen in de ambtelijke organisatie. Het besluit om alle horeca aanvragen en besluiten te gaan publiceren wordt de komende maanden door de stadsdelen verder uitgewerkt en vormgegeven. De verwachting is dat begin 2020 de stadsdelen op uniforme wijze alle horeca-aanvragen en besluiten publiceren.
5a. Vraag:
Op welke wijze verwacht u dat inwoners informatie op kunnen vragen als bij hen überhaupt niet bekend is dat er een aanvraag is?
Antwoord:
Bewoners kunnen altijd vragen stellen of hun klachten dan wel zorgen uiten.
5b. Vraag:
Wat bedoelt u met politiek gevoelige aanvragen?
Antwoord:
Hierbij kan gedacht worden aan zaken waar in het verleden veel overlast is geweest of waarbij de veiligheid en/of openbare orde in het geding is (geweest).
5c. Vraag:
Bent u het met GroenLinks eens dat dit leidt tot willekeur?
Antwoord:
Nee. Alleen horeca-aanvragen van locaties waar geen overlastklachten van bekend zijn (of een handhavingszaak loopt) worden niet gepubliceerd. Het betreffen dan ook altijd bestaande en reeds bekende horecazaken.
5d. Vraag:
Kunt u een voorbeeld geven van een vergunning die niet is gepubliceerd?
Antwoord:
Het bijschrijven van een leidinggevende op een bestaande horecavergunning van een locatie waar geen klachten over zijn.
6. Vraag:
Als een bekendmaking is opgenomen onder “bekendmakingen” van de gemeentelijke website, maar zodanig is ingevoerd dat de zoekfunctie van de site bij correcte zoekterm (en/of postcode) toch geen hit oplevert, is er dan geen rechtsgeldige bekendmaking? Indien toch wel, waaruit blijkt dat?
Antwoord:
Op basis van deze algemene vraag kan geen conclusie worden getrokken over de rechtmatigheid dan wel onrechtmatigheid van een individuele casus. Dit zal van geval tot geval beoordeeld moeten worden. Van invloed kan bijvoorbeeld zijn wat de bijzondere wetgeving over de bekendmaking bepaalt.
7. Vraag:
Worden alle publicaties van de gemeente opgenomen op de email-service Overheid.nl en vice versa? Zo nee, hoe verhouden de resultaten van deze twee vindplaatsen zich dan wel tot elkaar?
Antwoord:
Nee, zie ook het antwoord op vraag 1. Gemeente Amsterdam is één van de deelnemers waarbij het overgrote deel van de bekendmakingen van besluiten ook via de email-service en/of website van www.overheid.nl worden gepubliceerd.
8. Vraag:
De site bekendmakingen van de gemeente kent een aantal “ typen “ van bekendmakingen die geselecteerd kunnen worden. Hanteert de email-service Overheid.nl dezelfde kenmerken? Zo nee, hoe verhouden de resultaten van deze twee vindplaatsen zich dan wel tot elkaar?
Antwoord:
De site van de rijksoverheid kent niet alle typen vergunningen van de gemeentelijke site en op de site van de overheid staan meer besluiten dan alleen van de gemeentelijke site van bekendmakingen (zoals mandaatbesluiten).
9. Vraag:
Klopt het dat de invoer op “berichten over uw buurt” (van Overheid.nl) behalve op postcode tevens op coördinaten moet worden ingevoerd? Wat gebeurt er als een van beide of nog andere invoercategorieën niet juist zijn ingevoerd en daardoor de abonnee de betreffende bekendmaking niet ontvangt (in zijn ingestelde postcode cirkel). Is daarmee de bekendmaking nog steeds rechtsgeldig ondanks dat bewoners niet geïnformeerd zijn? Zo ja, Waaruit blijkt dan de rechtsgeldigheid?
Antwoord:
De coördinaten volgen uit de postcode en huisnummer. Betreft het een aanvraag of vergunning zonder eigen adres (denk bijvoorbeeld aan een bouwvergunning in een park) dan wordt bij de publicatie handmatig een locatie op de kaart aangegeven. Voor wat betreft de rechtsgeldigheid: Zie ook het antwoord op vraag 6.
10. Vraag:
Welke service is in Amsterdam West het meest betrouwbaar om te gebruiken voor bewoners die op de hoogte willen zijn van aanstaande bouwplannen in hun buurt? Kunt u ook aangeven hoe betrouwbaar deze is?
Antwoord:
Voor bouwplannen (omgevingsvergunningen voor het bouwen in het kader van de Wabo) zouden beide services even betrouwbaar moeten zijn en geldt een hoge betrouwbaarheid.
11. Vraag:
Wat is de stand van zaken betreft geplande verbeteringen van de site Bekendmakingen? We verwijzen daarbij naar onze adviezen betreft woningdelen waarin we serieuze problemen betreft de bekendmakingen bij onttrekkings-/omzettingsvergunningen constateerden en ons advies Wabo Vergunningenbeleid.
Antwoord:
Het probleem is bekend en geadresseerd. Zie ook het antwoord op vraag 4.
12. Vraag:
De rechter oordeelde op 22-2-2019 dat de huidige wijze van publiceren van een vergunning die valt onder de omgevingsdienst niet volstaat. Het ging hier om een vergunning die door de omgevingsdienst was verleend, namens het college van Burgemeester en Wethouders (in mandaat). Het slechts plaatsen van een link op “bekendmakingen” die naar de publicatie site van de omgevingsdienst leidt volstaat niet, zo oordeelde de rechter. Dit omdat voor bewoners niet navolgbaar is waarom zij een door het college verleende vergunning op de site van de omgevingsdienst zouden moeten zoeken. Kan het DB aangeven of zij bekend is met deze uitspraak en welke verbeteringen de gemeente doorvoert om de kennelijk huidige ongeldige wijze van publicatie van vergunningen van de omgevingsdienst te verbeteren?
Antwoord:
Naar aanleiding van de uitspraak heeft de gemeente Amsterdam in samenwerking met de omgevingsdienst de wijze van publiceren aangepast door een overzichtskaart toe te voegen waar op aangegeven staat in welke gebieden de omgevingsdienst besluit op vergunning neemt. https://www.amsterdam.nl/nieuws/kennisgevingen-bekendmakingen/ https://repository.officiele-overheidspublicaties.nl/externebijlagen/exb2019-2565/1/bijlage/exb-2019-2565.pdf
Vraag13. a:
Klopt het dat omgevingsvergunningen die uitgegeven worden door de Omgevingsdienst over het algemeen uitgezet worden voor advies aan stadsdeel West?
Antwoord:
Voor de omgevingsvergunningen die de omgevingsdienst in behandeling heeft wordt door projectbureau (Grond en Ontwikkeling) in overleg/ in afstemming met stadsdeel gezorgd dat participatie met omgeving tot stand komt. Het gaat in de regel om grootschalige (gebiedsontwikkelingen) waarvoor op voorhand dus al afstemming en participatie tot stand komt.
Vraag 13 b:
Klopt het dat gebieden die net niet behoren tot stadsdeel West (bijvoorbeeld Minerva haven gebied) daarvan nu zijn uitgezonderd?
Antwoord:
Ja dat klopt, dit specifieke signaal is ook onderwerp van gesprek tussen de omgevingsdienst en de gemeente, specifieker de afdeling Grond en Ontwikkeling.
Vraag 13c
Is het DB het met GroenLinks eens dat dit een onwenselijke situatie is omdat op deze wijze belangen van omwonenden mogelijk buiten beeld blijven en het toezicht ontbreekt op een deugdelijk participatietraject? Kan het DB aangeven of hiervoor een oplossing kan worden gezocht en op welke termijn?
Antwoord:
Ja. Stadsdeel West heeft dit punt reeds besproken met de omgevingsdienst. Wij gaan begin 2020 verder in gesprek met het Havenbedrijf Amsterdam en de omgevingsdienst om een oplossing te zoeken voor deze onwenselijke situatie.